Genovese Sendromu Nedir?

Genovese Sendromu adını 1964 yılında yaşanan bir cinayetten alıyor. Kitty Genovese adındaki kadın o tarihte evinin önünde bıçaklanıyor. Kadının bağırması üzerine katil olay yerinden uzaklaşıyor. Yaralı kadın oturduğu apartmanın girişine kadar gelebiliyor. 10 dakika kadar sonra geri geldiğinde kadının yaralı bir halde apartmanın girişinde olduğunu, kimsenin yardım etmediğini ve polisin de görmediğini görüyor. Son bıçak darbelerini de vuruyor, hatta kadına tecavüz ediyor. Bu ikinci saldırı yarım saate yakın sürüyor. Katil elini kolunu sallayarak oradan uzaklaşıyor.

Olay üzerine komşularından hiçbiri Kitty’e yardım etmek için hiçbir şey yapmıyor. Polis yaptığı araştırmalar sonucunda Kitty Genovese’ye yardım etmeyen 38 kişiyi gözlem altına alıyor. Neden böyle davrandıkları sorusuna verdikleri cevap şaşırtıyor. “Olaya dahil olmak istemedim…”

O dönemde büyük şok yaratan bu olay ve çevredekilerin kayıtsızlığı sosyal psikoloji alanında cevabı aranan sorulardan biri haline geliyor.

Genovese Sendromu Nedeni Nedir?

Özellikle kalabalık şehirlerde toplumların, yaşanan olaylara karşı duyarlılığını kaybetmesi olarak açıklanan Genovese Sendromu’nun nedeni yapılan araştırmalara rağmen henüz bulunamadı. Bibb Latane ve John Darley adında iki psikolog ve toplum bilimci tarafından yapılan toplumsal araştırmaların sonuçlarına göre toplumsal bir karmaşa veya suça ne kadar çok kişi tanık olursa; yardım etme ihtimalleri de o oranda azalıyor. Araştırma sonuçları ne kadar az tanık varsa yardım etme ihtimalinin daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor.

Bunun nedeni araştırıldığında ise tanıkların hemen hepsinin bir diğerinin harekete geçmesini beklemesi olduğu ortaya çıktı. Ancak bu iki bilim insanının toplumsal sendromlar ile ilgili araştırması sonucunda toplumlarda herkes bir diğerinden hamle beklediğinde hiç kimsenin bir şey yapmadığı ortaya çıktı.

Genovese Sendromu Hangi Temellere Dayanır?

Bibb Latane ve John Darley tarafından tespit edilen ve Genovese Sendromu adı verilen bu sosyal problemin ortaya çıkması aşağıdaki temellere dayandırıldı. Toplumun gözü önünde bir suç işlenirken;

• Orada bulunan herkes aslında hiç kimsenin yardım etmediğini görüyor.
• Oradaki herkes, mağdur olan kişiye kendisinden daha etkili olabilecek birinin yardım etmesini bekliyor.
• Olaya müdahale etmek için utanıyorlar ve özgüven eksikliği yaşıyorlar.

Günümüz toplumunda da Genovese Sendromu’na konu olacak birçok kişi bulunuyor. Pek çok kişinin gözü önünde yaşanan olayları izleyerek “Benden başka biri nasıl olsa müdahale eder.” Diye düşünenlerin sayısı hiç de az değil…

---

Bir önceki yazımız olan Hayır Diyememek Hastalık mı? başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.