OKB Türleri 10: OKB’de Kontrol Etme

OKB türleri arasında en sık görülen kontrol etme türü aslında bütün türlerin kaynak noktası gibidir. Kişiler için büyük takıntıların oluşmasını sağlar. Temelinde güven yatan bu hastalığın kişi üzerinde kendine güvende bile çeliştiği durumdur.

Kendine dair güveni sağlamak amacıyla her zaman bir eylem sonrasında kontrol etme isteği gelir. Aynı evin içinde yaşadığı insanlar da dahil olmak üzere bütün davranışları hakimiyeti almak üzerine düşünür. Genelde bu istek obsesif değil kompulsiftir. Nedeni ise bu durumun tamamen kendini savunma amaçlı davranış olarak sergilenmesidir. Örneğin; ütüyü evden çıkarken 3 defa kontrol, camı kapatıp kapatmadığı üzerine tedirginlik yaşayıp emin olana kadar kontrol etmek ya da başkasının ardından lavabolarda musluğun açık kalıp kalmadığını kontrol etmek.

OKB’de Kontrol Etme İsteği Neden Olur?

Kontrol etme, yaşamın birçok alanında kendini gösterebilir. Eğer etrafınızda ya da kendinizde böyle kontrol etme konularında abartılı durumlar varsa sizler de şüphe duyabilirsiniz. Her OKB türü gibi kontrol etme isteğinin altında güvensizlik yattığından duygusal eksiklikler neden olarak görülür.

Aile içerisinde çocukluk dönemlerinde sürekli hakarete maruz kalma, şiddet görme ya da cezalı davranışlar kişi üzerinde güven probleminde büyük hasar verir. Yaşın ilerlemesi ile de orta yaşlarda daha çok belirtilerini gösteren bu hastalık kendisini her geçen zamanda daha çok belli eder.

Takıntılar büyür, başka insanların hayatlarına müdahale etmeye kadar gider. Çünkü kişi kendini nerede ve nasıl güvenli hissediyorsa o alanı kontrol altına alır ve kendi istediği alana dönüştürür.

Obsesiflerin genelinde düzen ve kontrol karakterize edilmiştir. Bu kişiler bir şeyin üzerinde kontrol sahibi olamazlarsa aşırı derecede kaygı yaşarken ortamdan uzaklaşarak yalnızlaşırlar. Bazen de kontrol altına alamadığı her şey için aniden öfkelenebilirler.

Olumlu Olumsuz Yönleri Var mıdır?

Aşırı kontrol sahibi olmaları olumsuzluk yaratıyor olsa da birkaç küçük noktada kişiye olumlu sonuçlar elde ettirebilir. Örneğin; madde bağımlılığı ve finansal sorumsuzluk gibi durumların önüne geçer. İş konusunda da oldukça hassas ve kuralcı olduklarından ekstra başarı sağlarlar. Rahat olmamaları ve her şeyin mükemmel olmalarını isteği de detaylara aşırı takıldıklarından günlük yaşamlarını zorlaştırır. Zaman ve enerji konusunda israfın önüne geçemezler. Yapılan işin asıl amacını unuturlar. Çünkü ayrıntılar, listeler, sıralama ve organize etme her yeni bir aşama sonrasında kişiyi kontrole düşürdüğünden israfın oranı büyük olur.

Yeniliklere ve esnekliklere tamamen karşı duran OKB’ler bu tarz durumlarla karşılaştığında rahatsızlık duyarlar ve çevreye olumsuz tepki verirler. Kültürel normlarına oldukça bağlı ve inatçı kişilikleri ile kuralcı tavırlarına tam olarak uyulmasını isterler.

OKB Nedir?

---

Bir önceki yazımız olan Kadınlarda Depresyon Nedenleri başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.