Anoreksiya Nedir? Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Günümüzde pek çok insan, çeşitli nedenlere bağlı olarak bazı psikoloji problemleri ile karşı karşıya kalabilmektedir. Her ne kadar toplumda pek fazla görülmese ve bilinmese de Anoreksiya bu problemlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Anoreksiya Nedir?

Vücudun besin ihtiyaçlarının yeteri kadar karşılanamaması neticesinde hızlı ve aşırı kilo verme durumu olarak bilinen bu rahatsızlık, bir tür yeme bozukluğu olarak tanımlanmaktadır. Daha çok kadınlarda görülen ve ergenlik döneminde oluşan bu durum insan psikolojisi ile yakından ilişkili olurken, kadının dış görünüşünü beğenmemesi ve kendince diyet yapmaya çalışması neticesinde ortaya çıkmaktadır. Üstelik bireyin yaşamış olduğu psikolojik sorunlar da bu durumu tetikleyebilmektedir.

Anoreksiya Neden Olur?

Anoreksiya nedenleri genellikle kişiden kişiye değişiklik gösterse de genel olarak ergenlik döneminde beden algısının değişmesiyle kendisini göstermektedir. Bu dönemde gençlerin fiziksel açıdan nasıl göründüğüyle alakalı yorumlara, eleştirilere ve söylemlere karşı hassasiyeti gereğinden fazladır.

Diğer yandan kişinin kendisini fazla kilolu bulması ve kısa sürede zayıflayabilmek için bazı diyet programları uygulaması nedenleri arasında yer almaktadır. Bunun yanı sıra aile ve yakın çevrenin kilo konusundaki baskıları da yine bu duruma yol açan bir etken olarak kabul edilmektedir.

Genellikle 15-25 yaş arasında görülen anoreksiya nedenlerini şu şekilde örneklendirebiliriz:

• Sabırsızlık
• Mükemmeliyetçilik
• Yüksek anksiyete
• Kırılganlık
• Eleştirilere karşı aşırı duyarlı olma
• Takıntılı kişilik

Tüm bunların dışında:

• Birinci dereceden yakınların geçmişinde benzer bir rahatsızlık geçirmiş olması,
• Modern yaşamda zayıflığın güzellikle ilişkilendirilmesi,
• Zayıf olma konusunda toplumsal baskı gibi durumlar da anoreksiya nedenleri olarak nitelendirilebilir.

Bu gibi bir problemle karşı karşıya olan kişilerin mutlaka bir uzmandan destek alması gerekmektedir. Tedavi edilmezse daha ciddi sorunlara ve hatta kişinin ölümüne dahi yol açabilmektedir.

Anoreksiya Belirtileri Nelerdir?

Anorekiya gibi bir ruhsal bozukluğa sahip olan bireyler zayıf olmasına rağmen kilolu olma korkusu yaşar. Bu nedenle çok az yemek yeme ya d hiç yememe gibi davranışlar sergileyebilirler. Zayıf bir görünüme sahip olduğunda öz değer ya da öz saygı kazanacağına inanan hastalar, bu inanç ve amaç doğrultusunda hareket ederler.

Anoreksiya nevroza hastaları beslenme açısından kendisine ciddi sınırlamalar getirirken, bu sınırların dışına çıkması halinde yediğini çıkarma gibi bir eğilim gösterebilirler. Ayrıca müshil, lavman gibi yöntemlere de başvurabilirler. Genel olarak anoreksiya belirtilerinden bahsetmek gerekirse:

• Bireyin fazla kilolu olmaktan şikâyet etmesi,
• Sosyal yaşamından uzak kalması,
• Kalabalık bir ortamda yemek yemekten kaçınması, bu durumdan rahatsız olması,
• Öğün atlaması ya da yemek yemeyi reddetmesi,
• Sık sık aynada fiziksel görünümünü incelemesi,
• Açlığını reddederek yemek yeme konusunda bahaneler üretmesi,
• Yediği yemeyi kusmaya çalışması,
• Uykusuzluk,
• Agresiflik,
• Cinsel isteğin azalması bu belirtilerden yalnızca birkaçıdır.

Anoreksiya Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Anoreksiya probleminde erken tanı hayati bir önem taşımaktadır. Bunun nedeni ise yeme bozukluklarının devam etmesiyle beraber vücudun büyük ölçüde hasar görmesi ve ne yazık ki geri dönüşü olmayan bir sürece girilebilecek olmasıdır. Yani tedavi edilmediği takdirde çok daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir.

Bireyin bitmek bilmeyen bir diyet sürecine girmesiyle başlayan bu rahatsızlık, zaman içerisinde kontrolden çıkarak bir çeşit takıntı haline dönüşür. Bu durum ise bireyin gerek ruh sağlığı gerekse fiziksel sağlığı üzerinde sarsıcı bir etki yaratır.

Anorreksiya nervozada bireyin gündemi daima yemek konusudur. Birey devamlı olarak minimum ölçüde yemek yiyerek ya da hiç yemeyerek kalori açığı oluşturmaya çalışır. Bu durumun neticesinde hormonal sistemler zarar görürken, vücut belli bir kitle indeksinin altına düşer. Bu durumda da hormonal sistem bozulmakta, kadınlarda adet döngüsüyle alakalı sorunlar ortaya çıkmaktadır.

Yeteri kadar beslenemeyen bireyin fiziksel sağlığı bozulur. Fiziksel sağlık konusunda yıkıcı sonuçların ortaya çıkmaması için bu hastalığın erken teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi son derece önemlidir.

Hastanın tedaviyi kabul etmemesi ya da uzun zaman reddetmesi gibi durumlarda anoreksiya tedavi edilmezse hayati tehlikenin oluşması kaçınılmazdır. Diğer yandan bu hastalığın tedavi edilmemesi durumunda;

• Kemik erimesi,
• Böbrek rahatsızlıkları,
• Kalp hastalıkları,
• Hormonal sorunlar ortaya çıkacak ve bağışıklık sistemi çökecektir.

Genellikle bu tür ruhsa sorunlar yaşayan insanların mutlaka bir psikolog ya da beslenme uzmanından destek alması gerekmektedir. Uzmanlar çoğu zaman kişinin neden bu hastalığa yakalandığı konusunda araştırmalar yaparak belli bir tedavi yöntemi uygulamakta, terapi ve sağlıklı beslenme yöntemi ile eski halini kazanması sağlamaktadır.

Anoraksiya Tedavisi Nasıl Yapılır?

Bir çeşit yeme bozukluğu olarak da ifade edebilmenin mümkün olduğu bu hastalıkta çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir. Özellikle psikoterapiyle tedavi edilebilen bu hastalıkta, söz konusu yöntem sayesinde bireyin yeme alışkanlıklarını destekleyebilmek, sınırlayıcı ve engelleyici düşüncelerin önüne geçebilmek mümkündür. Uzman psikolog ve terapistler tarafından yürütülen terapi süresi boyunca hastalıkla bağlantılı olarak ortaya çıkan anksiyete ve depresyon için de tedavi sağlanabilmektedir.

Anoreksiya nevroza tanısı koyulan kişiler açısından aile ilişkileri önemli bir yere sahiptir. Bireyler, sağlığı konusunda en iyi seçimleri yapana dek beslenme ve kilo konusunda ailesinin desteğine de ihtiyaç duyarlar.

---

Bir önceki yazımız olan Psikolojik Şiddete Maruz Kalıyorum! başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.